البته اين بازدهي معقول و مناسب بيش از هر چيز مرهون جهش 87/34 درصدي بازار در پاييز امسال است، پاييزي كه سرمايه‌گذاران بازار سهام از آن به عنوان پاييزي رويايي ياد مي‌كنند.
اين تك‌سهم بورسي به كجا مي‌رود؟
اما در اين مدت در حالي بورس تهران توانست سودآوري خود را به نزديك 40 درصد نزديك كند كه همچنان گروه زراعت كه تك‌سهم مگسال را در دل خود دارد، با بازدهي 253 درصدي بيشترين بازدهي را نصيب سهامداران خود كرده است، مگسالي كه با رشد بالاي قيمت شير توانست به سود بسيار خوبي دست يابد. همچنين به نظر مي‌رسد، با توجه به پتانسيل رشد سودآوري و ادامه رشد قيمتي اين سهم، گروه زراعت يا به تعبيري واضح‌تر مگسال همچنان تا پايان سال بيشترين ركورد بازدهي را بين گروه‌هاي بورسي از خود به نمايش بگذارد.اما در پله دوم بهترين بازدهي 9 ماهه سال 91 شاهد بازدهي 118 درصدي گروه كاني‌هاي فلزي بوديم، گروهي كه شركت‌هايي نظير دوقلوهاي سنگ‌آهني، معادن بافق، باما و توسعه معادن و فلزات را در دل خود جاي داده است.
اين بررسي‌ها حاكي از آن است كه سومين رتبه بيشترين بازدهي 9 ماهه سال 91 نصيب گروه فلزات اساسي شده است، گروهي كه شركت‌هاي فولادسازي مانند فولاد مباركه، فولاد خراسان، فولاد خوزستان، ملي صنايع مس و چند شركت ديگر را در كنار خود دارد.اما برويم به سراغ بيشترين بازدهي منفي در 9 ماهه سال 91. در اين پروسه زماني، شاخص زغال‌سنگ همچنان با بيشترين بازدهي منفي ركوردار 9 ماه اول سال 91 شده است. گروهي كه تك‌سهم نگين طبس با تعديل منفي و افت قيمتي اخير همچنان بازدهي منفي سنگيني را براي سهامداران خود رقم زده است.در پله دوم بيشترين بازدهي منفي هم شاهد قرار گرفتن گروه محصولات چرمي هستيم. شاخصي كه سهام صنعتي ملي در آن قرار دارد. اين شركت هم به دليل رشد بي‌رويه سال قبل ناشي از بروز شايعاتي نظير فروش دارايي‌هاي ثابت شركت با رشد شديد قيمتي همراه شده و در سال جديد هم در حال اصلاح قيمتي است.در نهايت گروه ابزار پزشكي هم كه تك‌سهم كنتورسازي را مهمان خود دارد، در رتبه سوم از نظر كمترين بازدهي قرار گرفته است.
تمايل سرمايه‌گذاران به سهام پرپتانسيل
درخصوص عملكرد صنايع مختلف بورسي در سال 91 شواهد موجود از تمايل سرمايه‌گذاران به خريد سهام داراي وضعيت بنيادي قوي حكايت دارد.محسن نظري كارشناس بازار سرمايه در اين باره معتقد است: ركوردهاي اخير بورس تهران كه بيش از هر چيز ناشي از افت شديد قيمت سهام به نسبت سود در فصل تابستان و البته ماه‌هاي قبل از آن است، با رونق‌هاي اتفاق افتاده در تاريخ بورس متفاوت است، چراكه در اين دوره رونق از بورس تهران، سهام شركت‌هايي به گل سرسبد بازار سرمايه تبديل شده است كه به واقع داراي ارزش ذاتي و ارزش جايگزيني خاصي هستند.
وي در توضيح اظهارات خود گفت: در ماه‌هاي اخير به ويژه فصل پاييز شاهد رشد قيمت سهام معدني، فلزي و پتروشيمي هستيم. شركت‌هايي كه به خاطر تورم موجود در جامعه و رشد نرخ فروش و از همه مهم‌تر رشد قيمت ارز با جهت سودآوري مواجه شده‌اند و حتي قيمت سهام اين شركت‌ها باز هم جاي رشد دارد.او با اشاره به پي بر اي بازار گفت: در حالي كه هم‌اكنون نسبت قيمت به درآمد سهام هنوز نتوانسته از عدد 6 مرتبه عبور كند كه اين متغير مهم در آبان سال گذشته 8/6 مرتبه بوده است و اين واقعيت نشان مي‌دهد كه به‌رغم رشدهاي سنگين بازار در پاييز امسال هنوز هم قيمت سهام به نسبت رشد سود شركت‌ها افزايش قابل انتظار را نداشته و بازار باز هم جاي رشد دارد.او از كاهش سفته‌بازي به عنوان يكي از ويژگي‌هاي رونق كنوني بورس تهران ياد كرد و گفت: چون رشد اين روزهاي بورس بر روي شركت‌هاي داراي فاند قوي متمركز بوده است، از اين رو سفته‌بازان در اين پروسه زماني، تحركات قابل توجهي نداشته‌اند و مي‌توان به ادامه رشد قيمت در سهام داراي پتانسيل بنيادي، اميدوار بود.اما در 9 ماه گذشته از سال 91، هرچند بورس، بازدهي 38 درصدي داشته است ولي ميزان رشد ساير بازار‌ها هم همچنان بالاتر از بورس تهران است.
اوضاع و احوال ساير بازارها
بررسي آماري وضعيت بازارهاي موازي حاكي از آن است كه دلار در مدت يادشده رشد قيمتي معادل 93/63 درصدي را تجربه كرده است. همچنين قيمت هر سكه بهار آزادي هم كه در پايان اسفند 90 نرخ 770 هزار توماني را تجربه كرده است، قيمت هر قطعه آن در پايان آذر 91 به مبلغ يك ميليون و 235 هزار تومان رسيده است كه معادل رشد قيمت 39/60 درصدي است.
در همين حال، هر گرم طلاي 18 عيار نيز در اين مدت با رشد نرخ 42/62 درصدي مواجه شده است، تا جايي كه نرخ آن از 76 هزار و 850 تومان در اسفند 90 به رقم 124 هزار و 820 تومان در آذر 91 رسيده است.اين در حالي است كه طلا در جهان در اين مدت نتوانسته خيزي پايدار و مستمر را تجربه كند و با نوسان در كانال هزار و 600 دلاري در پايان آذرماه تنها موفق به رشدي 42/0 درصدي شده است.در همين حال، با توجه به عدم تغيير بازدهي بدون ريسك سيستم بانكي كه سالانه 20 درصد تعيين شده است، عايدي بازار در اوراق مشاركت و سپرده بانكي معادل 15 درصد برآورد مي‌شود. حال آنكه تنها آماررسمي از رشد موجود بازار مسكن مربوط به بهار و تابستان است كه از رشد 31 درصدي حكايت دارد. هرچند رشد اتفاق افتاده در بازار مسكن بيش از اين به‌نظر مي‌رسد.
در فرابورس چه گذشت؟
بازار فرابورس نيز در حالي 9 ماهه نخست امسال را با دادوستد بيش از 20 ميليارد اوراق بهادار به ارزش 5/87 هزار ميليارد ريال پشت سر گذاشت كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبل رشد 58 درصدي حجم و 55 درصدي ارزش معاملات را شاهد بود.از ابتداي سال 91 تاكنون 20 ميليارد و 240 ميليون و 252 هزار اوراق بهادار به ارزش 87 هزار و 530 ميليارد و 424 ميليون در بازار‌هاي فرابورس دادوستد شده است كه از نظر حجم و ارزش نسبت به 9 ماهه سال 90 رشد 58 و 55 درصدي را نشان مي‌دهد.بر اين اساس در بازار اول فرابورس دو ميليارد و 776 ميليون و 530 هزار برگه سهم و حق تقدم به ارزش 9 هزار و 318 ميليارد و 249 ميليون ريال معامله شد كه در مقايسه با 9 ماه سال 90 از نظر حجم و ارزش افت 23 و 54 درصدي را نشان مي‌دهد.اين در حالي است كه در بازار دوم بيش از 7 ميليارد و 524 ميليون برگه سهم و حق تقدم به ارزش 17 هزار و 311 ميليارد و 109 ميليون و 465 هزار ريال مبادله شده كه نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر حجم و ارزش رشد قابل توجه 90 و 215 درصدي را دارا بوده است.همچنين طي 9 ماهه امسال 5 ميليارد و 229 ميليون و 74 هزار اوراق بهادار به ارزش 10 هزار و 509 ميليارد و 369 ميليون و 27 هزار ريال در بازار سوم دادوستد شده است كه نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر حجم رشد 50 درصدي، اما از نظر ارزش افت 12 درصدي داشته است. همچنين بيشترين رشد مربوط به معاملات بازار پايه بوده است؛ به طوري كه از ابتداي سال تاكنون در بازار پايه 4 ميليارد و 679 ميليون و 347 هزار برگه سهم و حق‌تقدم به ارزش 21 هزار و 37 ميليارد و 510 ميليون ريال دست به دست شده است كه در مقايسه با مدت مشابه سال گذشته از نظر حجم و ارزش به ترتيب رشد چشمگير 172 و 777 درصدي را نشان مي‌دهد.
افزون بر اين، در بازار ابزارهاي نوين مالي نيز 31 ميليون و 335 هزار اوراق بهادار به ارزش 29 هزار و 355 ميليارد ريال در اين بازار مبادله شده است كه در مقايسه با سال مالي قبل رشد 86 درصدي حجم و 84 درصدي ارزش را دارا بوده است.
گروه محصولات شيميايي بزرگ‌ترين صنعت فرابورس
از سوي ديگر، در حال حاضر 20 صنعت در بازارهاي فرابورس فعاليت دارند كه صنعت محصولات شيميايي با دارا بودن 108 هزار و 620 ميليارد ريال معادل 35 درصد ارزش بازار، بزرگترين صنعت فرابورس است. صنعت مخابرات با 30، فلزات اساسي با 13، بانك‌ها و موسسات اعتباري با 5/9 و فرآورده‌هاي نفتي، كك و سوخت هسته‌اي با 8/3 درصد رتبه دوم تا پنجم ارزش بازار فرابورس را در اختيار دارند.صنايع انبوه‌سازي، املاك و مستغلات، بيمه و صندق بازنشستگي به‌جز تامين اجتماعي، سرمايه‌گذاري‌ها و صنعت رايانه و فعاليت‌هاي وابسته به آن هم به ترتيب با 8/1، 5/1، 4/1، 8/0 و 7/0 درصد در رتبه‌هاي ششم تا دهم قرار مي‌گيرند.